İçimizde kendi kendimize konuşmak sandığınızdan çok daha yaygın ve sağlıklıdır. Psikolojik olarak bu durum, düşünceyi düzenleme, karar alma ve stresle başa çıkma yollarından biridir.
Featured Snippet
Kendi kendine iç sesle konuşmak zararlı mı?
Hayır. Araştırmalar, iç sesle konuşmanın zihinsel organizasyon, duygusal denge ve problem çözme yeteneği ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Bu alışkanlık genellikle sağlıklıdır ve psikolojik bir sorun belirtisi değildir.
1. Kendi Kendine Konuşmak: Herkesin Yaptığı Bir Şey
Kendi kendine konuşmak denildiğinde çoğu insan bunu fısıltıyla ya da sessizce düşünmek olarak hayal eder. Ancak iç ses aslında beynimizin karar alma ve kendini yönlendirme mekanizmasıdır.
İç sesle konuşmak, problem çözme, plan yapma, kendini motive etme gibi birçok işleve sahiptir.
2. Psikolojik Olarak Normal mi?
Evet, tamamen normal.
Psikologlar buna “içsel diyalog” veya “özdüşünüm” der. Araştırmalara göre iç sesle konuşmak:
- Zihni düzenler
- Duyguları işler
- Kararları analiz eder
- Odaklanmayı artırır
Ayrıca kendini telkin etmenin en etkili yolu da budur. “Bunu yapabilirim” gibi cümleler, motivasyonu doğrudan etkiler.
3. Beyindeki Yansıması
Fonksiyonel MRI çalışmaları, kendi kendine konuşurken beynin Broca alanı (konuşma merkezi) ve prefrontal korteks (karar alma ve değerlendirme merkezi) gibi bölgelerin aktif olduğunu göstermiştir.
Bu da, iç konuşmanın düşünceyi yalnızca zihinden geçirme değil, aktif olarak işleme biçimi olduğunu gösteriyor.
4. Kendi Kendine Konuşmanın Türleri
Olumlu İç Konuşma
Kişi kendine destek verici, motive edici sözler söyler. Örnek:
“Bu sunumu başaracağım.”
Olumsuz İç Konuşma
Kişi kendini aşağılayan ifadeler kullanır. Örnek:
“Ben hep böyleyim zaten. Başaramam.”
Yönlendirici Konuşma
Kişi adım adım düşünceyi yönlendirir. Örnek:
“Önce e-postaları kontrol et, sonra rapora geç.”
5. Ne Zaman Sorun Haline Gelir?
Kendi kendine konuşmak genelde faydalı bir süreçtir. Ancak aşağıdaki durumlar varsa bir uzmana danışmak gerekebilir:
- Şiddetli kendine hakaret içeren sözler
- Gerçeklikten kopma (halüsinasyonlar eşliğinde konuşma)
- İç sesin emir verir gibi konuşması (örn. “Git ve bunu yap”)
- Sürekli geçmiş olayları tekrar etme ve kendini suçlama
Bu durumlar bazı anksiyete bozuklukları, depresyon, veya nadir de olsa şizofreni belirtisi olabilir.
6. Nasıl Daha Sağlıklı Hale Getirilebilir?
- Olumlu iç konuşma alışkanlığı kazanın
- Kendi kendinize şefkatli olun
- Düşüncelerinizi yazıya dökün (journaling)
- Meditasyon ve mindfulness uygulamalarıyla düşünceleri gözlemleyin
- Tekrarlayan negatif iç konuşmalar için terapi düşünebilirsiniz.
